De Textielbibliotheek attendeert ons weer op een leuke nieuwe aanwinst. Deze keer een verhaal over een familie die een flinke rol speelde in de textielindustrie en produkten maakte die we allemaal kennen!
De familie Spanjaard
Rond 1800 trok de 18-jarige Salomon Jacob weg uit Bodendorf bij Bonn. Als marskramer belandde hij in het Twentse dorp Borne, waar hij trouwde en de achternaam “Spanjaard” aannam. Een deel van zijn handelswaar betrok hij van thuiswevers, die hij later samenbracht in een fabriekje. Daarmee stond hij aan de wieg van een florissante fabrikeurs- en handelsfirma in textiel.
Salomons zonen en latere generaties Spanjaard bouwden de textielonderneming uit tot een grote, moderne textielfabriek. Omstreeks 1900 werkte 55% van de Bornse arbeiders bij de onderneming, die ook buiten Nederland succesvol werd met handelsmerken als Cinderella, Teddy luiers en Kenmore overhemden.
De Spanjaards beleefden ook slechte tijden. De oorlog en de jodenvervolging kostten 183 familieleden het leven, er kwam ruzie in de directie van de fabriek en de textielcrisis in de jaren 60 betekende uiteindelijk de teloorgang van het familiebedrijf.
Verweven met Twente vertelt hoe de Spanjaards uitgroeiden tot een belangrijke joodse familie in en buiten Nederland. Het boek beschrijft glorietijden en diepe dalen in de geschiedenis van de fabriek en het dorp, waarbij talrijke kleurrijke familieleden de revue passeren.
De fabrieksgebouwen uit 1864 (bron: Wikipedia)
Berith Salom
In 1861, bij de gouden bruiloft van Salomon en Sara Spanjaard, stichtten hun kinderen familievereniging Berith Salom (Verbond van Salomon), die 150 jaar later nog steeds de wereldwijd uitgewaaierde nakomelingen van het echtpaar verbindt. Ruim een eeuw later ontmoeten nazaten elkaar nog steeds op de jaarlijkse familiedag. In 1861 kwamen alle nakomelingen (9 kinderen en 50 kleinkinderen) uit Nederland (voornamelijk Twente en omgeving). Vandaag zijn ze verspreid over de hele wereld!
Ze zijn van plan om met zoveel mogelijk nakomelingen contact te houden. Dit gebeurt via de nieuwsmail de Salomflits, de familiedagen, cyberspace en steeds meer activiteiten, zoals de familie seider (een maaltijd tijdens de Joodse feestdag van Pesach) en familiegesprekken.
Boek lenen
Prachtig verhaal toch? Als je de familie beter wilt leren kennen kun je het boek lenen bij de Textielbibliotheek. De informatie over de bibliotheek en het lenen vind je hier. Je vindt het boek onder nummer GS 530.
Monument in Borne voor de arbeiders van de Spanjaard-fabrieken (bron: Wikipedia)
