De Stichting Nederlandse Volksklederdrachten ‘Collectie Koningin Wilhelmina’ heeft de ‘Eef Bosch-van de Kolkprijs voor streekdrachten’ 2023 toegekend aan Piet Minderhoud uit Westkapelle, die zich in zijn werk als juwelier gespecialiseerd heeft in Zeeuwse sieraden en andere antieke streeksieraden. Hij verkoopt deze niet alleen maar houdt zich ook bezig met restauratie en ambachtelijke vervaardiging van replica’s. Daarnaast doet hij onderzoek.
De onderscheiding werd uitgereikt in Franeker tijdens de zomerdag van de Nederlandse Kostuumvereniging. Het is de achtste keer dat er een uitreiking plaatsvond, de eerste keer aan de eerste voorzitter van de stichting en naamgeefster van de prijs niet meegerekend. De prijs, een bedrag van €3000,- een onderscheiding en een laudatio, wordt toegekend voor het stimuleren van het behoud, de studie en kennisoverdracht van streekdrachten.
Piet Minderhoud
Interesse voor streeksieraden werd Piet Minderhoud met de paplepel ingegoten; hij groeide op naast de ‘goudsmidswinkel’ van zijn vader die op zijn beurt al generaties lang Walcherse streeksieraden verkocht. Na het behalen van het diploma juwelier/goudsmid werd zijn interesse nog meer aangewakkerd. Dit kwam vooral door klanten die meer wilden weten over een bepaald sieraad. Hoe oud is het sieraad, wie heeft het gemaakt en hoe en wanneer werd het gedragen? Er bleken weinig naslagwerken voorhanden en de informatie van de draagsters reikte vaak niet verder dan moeder of grootmoeder. Dat motiveerde hem om in zijn vrije tijd op onderzoek uit te gaan. Hij bouwde aan een netwerk van deskundigen, draagsters en instellingen en deed literatuuronderzoek.
Dit resulteerde in diverse publicaties.
Publikaties
Zo schreef hij vanaf 2006 voor het maandblad ‘Kunst en antiek journaal’ en in 2009 bundelde hij zijn kennis in het boek ‘Van de goudsmid. De historie en ontwikkeling van Zeeuwse en andere streeksieraden’. Deze publicatie ging in 2010 in herdruk en een herziene uitgave verscheen in 2017.
Ook schreef hij mee aan ‘De Zeeuwse streekdrachten 1800-2000’ (2005), waarbij hij het hoofdstuk over sieraden voor zijn rekening nam.
Momenteel doet Piet Minderhoud onderzoek naar de in Nederland gedragen oorijzers. Hierbij behandelt hij zelfs archeologische vondsten. De jury waardeert hierbij zijn thematische insteek, waardoor dwarsverbanden tussen verschillende streekdrachten aan het licht komen en zijn werk diepgang krijgt. Met zijn kennis is hij een vraagbaak voor velen.
Juryoordeel
De jury is van mening dat de drie criteria voor de prijs: behoud, studie en kennisoverdracht van streekdrachten door Piet Minderhoud op buitengewone wijze worden vervuld en daarom komt de Bosch-van de Kolkprijs 2023 hem volkomen toe.
Het Comité en de prijs
Eef Bosch- van de Kolk (1920-2009) was sedert 1948 lid van wat toen nog heette, ‘het Comité’ dat streekdrachten en alles wat daarbij behoorde verzamelde. Het begon met maar liefst 240 kostuums met alle toebehoren zoals sieraden, accessoires, hoofddeksels en schoenen. Die collectie was in 1898 bijeengebracht om aan de jonge koningin Wilhelmina een beeld te geven van wat in haar koninkrijk gedragen werd en gedragen was. De verzameling werd bij haar troonsbestijging tentoongesteld onder de naam ‘Collectie Koningin Wilhelmina’ in het Stedelijk Museum in Amsterdam. Een deel van die verzameling bleef bijeen, eerst in het Rijksmuseum en na de oprichting van het Nederlands Openluchtmuseum verhuisde de collectie naar Arnhem.
De collectie is door koningin Juliana ingebracht in de Stichting Historische Verzamelingen van het Huis Oranje-Nassau te Den Haag, maar is fysiek in het Nederlands Openluchtmuseum gebleven. Daar worden de stukken behouden, beheerd en indien mogelijk tentoongesteld. De Stichting Nederlandse Volksklederdrachten ‘Collectie Koningin Wilhelmina’ bestaat nu alleen nog uit een fonds dat wil bijdragen aan de kennis omtrent de Nederlandse volksklederdrachten in de ruimste zin van het woord. Bijvoorbeeld door subsidies toe te kennen aan vernieuwende projecten en publicaties, en door tenminste eens in de drie jaar de E. Bosch-van de Kolkprijs uit te reiken.